De Wet maatschappelijke ondersteuning bestaat al zeven jaar. Maar sinds vier dagen, vanaf 1 januari, geldt de Wmo ‘nieuwe stijl’.
De Wmo maakt de gemeenten verantwoordelijk voor alle burgers die nog een eigen woning hebben en zorg en begeleiding nodig hebben. Ook de jeugdzorg is vanaf de jaarwisseling een taak van de gemeenten. Huishoudelijke zorg valt al sinds 2007 onder verantwoording van de gemeente.
De verandering zit ‘m in de centen. Het Wmo-budget voor de huishoudelijke hulp is structureel gemiddeld veertig procent minder. Wat daardoor voor de klanten kan verschillen, verschilt per woonplaats. De 403 Nederlandse gemeenten mogen zelf invulling geven aan de nieuwe wet.
Bijvoorbeeld: in Groningen geldt een overgangsjaar. Over twaalf maanden moeten de Noorderlingen het zelf zien te regelen en te betalen. En de gemeente Utrecht vermindert de huishoudelijke hulp tot wekelijks anderhalf uur. Zeist beoordeelt niet meer het aantal uren, maar kijkt naar het resultaat. Dat houdt in dat een huis schoon en leefbaar is; oftewel de vloer mag niet met een tandenborstel schoongemaakt worden.
En uiteraard moeten mensen ‘de beschikking hebben over gewassen en draagbare kleren als ze daarvoor zelf kunnen zorg dragen’. Maar de gemeente Capelle aan den IJssel stelt als uitgangspunt dat kleding zo min mogelijk gestreken moet worden. Maar: gemeenten dienen huishoudelijke hulp te regelen voor mensen die dat niet zelf kunnen betalen.
Bovendien: gemeenten mogen veranderingen niet zomaar en algemeen invoeren. Zij moeten de privesituatie van klanten nauwkeurig onderzoeken. Hoe dat mogen ze zelf beslissen. Dat kan via de telefoon, via dossieronderzoek of een keukentafeloverleg. Relevante vragen: zijn er mantelzorgers? En is iemand in staat om zelf iets te doen?
Liefst 75 procent van de hulpbehoevende bejaarden is nog altijd niet op de hoogte of er wat voor hen verandert. Ze hebben nog niet gesproken met de gemeente, aldus een steekproef van ouderenorganisatie ANBO.
Volgens de Vereniging Nederlandse Gemeenten verandert er voor de meeste mensen die hulp krijgen niet zo veel. Het is mogelijk dat klanten deze week te maken krijgen met een nieuwe hulp omdat de gemeente een overeenkomst heeft gesloten met een andere zorgaanbieder.
Bron: AD Rotterdam, maandag 5 januari 2015