Na elke crisis dan ook, na scheidingen, verlies van een geliefde, na ziekten, gebroken relaties, na woede, wraak, trauma’s, na rampen en oorlog is het gewenst dat er herstel plaatst vindt. Herstellen van deze vaak tragische omstandigheden is een lang proces die soms jaren kunnen duren en voor sommigen een proces die het daglicht nooit zal zien.
Na mijn herstel verlangde ik naar verzoening met mijzelf, met mijn naasten, met die ene die mij het meest gekwetst hadden, verzoening met God, zodat mijn menselijkheid herkend werd boven alle laagjes van de complexiteit van mijn verleden.
Albert Schweitzer, een Duits/Franse arts, theoloog en filosoof werd gevraagd na zijn langdurig werk en missie in Afrika wat volgens hem de zin van het leven was. Hij antwoordde “dat iedereen, op zijn eigen terrein zal streven naar medemenselijkheid, daarvan hangt de toekomst van de mensheid af.”
Een prachtige uitspraak! Ons verzoenen met onze medemensen. Menselijk zijn met ons medemens, dat is een nobel streven, maar hoe moet dat? Misschien niet zo krampachtig plakken aan onze identiteit of die juist misschien vastleggen.
Wat mij betreft, ging ik op zoek naar echtheid, gerechtigheid, na integriteit met mijzelf op de eerste plaatst. Toen kwamen harde confrontaties met mijn tekortkomingen, en ook vaak met sommige ambivalenties die in de weg stonden. Mijn geweten werd geschud: een heldere kijk om de echte motivaties van elkander,de mijne vooral,dat was niet eenvoudig. Een onaangename strijd die mij vaak terug bracht in het verleden: Waarom heb ik dat toen gedaan, dat gezegd en zelfs dat gedacht?
Waren mijn bedoelingen puur of was het meer omdat ik lief gevonden wilde worden? Vroeg ik onbewust iets terug, een blik of aandacht? Heb ik gezegd wat die ander wilde horen of heb ik mijn hart laten luiden?
Verzoening impliceert leren loslaten en niet meer bang zijn dat je in een grote leegte komt te staan.
Verzoening betekend leren vergeven zodat je in een heelheid van jezelf komt, nederig en waardig.
In dat proces ontdek je echte vrijheid en je durft te wandelen in de paden van een ogenschijnlijke toekomst. Henri Nouwen zegt dat juist, in die vrijheid, vinden wij ons eigenlijke thuis. “Bij God zijn we veilig en wij kunnen ons verdriet de weg wijzen naar Hem. misschien kan het zelfs ons Gods liefdevolle omhelzing laten voelen.”
Met verzoening, ervaar je een golf van vrede en liefde die je geleidelijk omringd. Als je geleden hebt, ontdek je dat daar, juist aan de kern van het lijden of zelfs in de radeloosheid je nieuwe kracht vindt om te durven mens te zijn, compassie te voelen voor een ander en deel te maken van de medemenselijkheid. Als je verzoening meemaakt is de ontmoeting met je medemens “waarlijk” en echt en je kan kritiek ontvangen zonder bitterheid. De ego van een ander strelen om hopelijk respect te winnen is niet meer aan de orde. Je hebt ook geleerd om nooit een ander te onderschatten en alle soorten van geloof te respecteren. Je ontdekt dat je trots die je vaak staande houdt en krampachtig aan je karakter vastplakt, dat die trots in de weg staat en dat er misschien gezonde vernederingen nodig zijn om die trots te temmen.
Verzoening kan een levenslange affaire worden. Met verzoening verzacht je kwetsbaarheid en langzamerhand verdwijnen je “hoekerige” kanten. Daarbuiten blijft de wereld hetzelfde, keihard maar jij bent veranderd! Als je goed nadenkt zijn kinderen van gescheiden ouders de eenvoudig en onschuldige getuigenis dat verzoening mogelijk is. Kinderen van ouders met twee culturen zijn het tastbare levensbewijs dat er hoop en perspectief zijn voor de toekomst van onze multicultureel samenleving.
Henri Nouwen leert ons dat daar, in het lijden, leren wij vaak iets over Gods ondoorgrondelijke wegen: “want zoals de hemel hoger is dan de aarde, zo gaan ook mijn wegen Uw wegen te boven en mijn gedachten boven Uw gedachten.”( Jesaja 55.9). Bij God zijn we veilig en misschien zelfs kan God ons een liefdevolle omhelzing laten voelen. Er gaat een onvermoede toekomst open en die vraagt om een vreugdevolle beweging. Met verzoening kun je naar je zwijgen luisteren omdat je verder gaat en later, je weet het zeker zullen anderen je zwijgen verstaan.
Muriel Braconnier.