Verslaving een fulltime baan

Verslaafd zijn, wat is dit nou precies? Wat houdt het in? En wanneer spreken we van een verslaving? Misschien dat u een familielid heeft, of een goede vriend of vriendin die verslaafd is, waar u veel om geeft. In dit artikel wil ik u meenemen naar de wereld van verslaving, zodat u een duidelijker beeld krijgt van wat verslaving precies inhoudt en hoe u diegene kunt helpen. De kenmerken op een rijtje, waaraan men kan zien of hij of zij verslaafd is. Dit geldt ook voor mensen die zelf twijfelen of ze verslaafd zijn, dus als mensen voldoen aan de volgende kenmerken zou er sprake kunnen zijn van een verslaving.

• Verlies van controle
• Meer gebruiken of langer doorgaan dan u van plan was
• Vaker gebruiken dan u van plan was
• In de problemen komen of grenzen overgaan door uw gebruik of gedrag
• Er veel aan moeten denken of er veel mee bezig zijn
• Ontwenningsverschijnselen als u niet drinkt of gebruikt

Hoe raken mensen verslaafd en waarom?

Verslaving zou in de genen kunnen zitten, oftewel je krijgt het mee van familie, maar dit hoeft niet per se een oorzaak te zijn. Natuurlijk spelen er ook nog andere factoren mee zoals opvoeding, coping (dit is het gedrag van iemand, hoe hij of zij omgaat met gebeurtenissen zoals bijvoorbeeld teleurstellingen en andere zaken), de een loopt weg van zijn of haar problemen terwijl de ander ze misschien wel actief aanpakt. Andere oorzaken zouden kunnen zijn: stress (wat gepaard gaat met de coping style), traumatische ervaring(en) en lichamelijke en geestelijke gezondheid. Vaak hoor je van verslaafden dat zij bepaalde psychische klachten ervaren zoals angsten bijvoorbeeld. Dit zou een sterke reden kunnen zijn om aan “zelfmedicatie” te beginnen, door bijvoorbeeld alcohol te gaan drinken om deze klachten te dempen of te beperken. Zoals u vast wel begrijpt, helpt dit natuurlijk alleen tijdelijk en zullen de klachten over het algemeen alleen maar toenemen en verergeren. Vaak raakt men hierdoor in een vicieuze cirkel, men gaat nog meer gebruiken, klachten worden nog erger en men gaat nog meer gebruiken, ga zo maar door!

Wat doet een verslaving met “de verslaafde” en zijn of haar directe omgeving?

Omdat verslaving een ”fulltime baan” is neemt het veel tijd in beslag. Ook kost het enorm veel geld. Hierdoor laat men vaak andere dingen liggen, zoals het betalen van rekeningen, waardoor men in de schulden komt. Dit zou ook een reden voor criminele activiteiten kunnen zijn. Men ontkent vaak dat hij of zij verslaafd is waardoor hulp eigenlijk ver te zoeken is, hier komen we later op terug. Men schaamt zich er voor en zegt niet alleen niks tegen familie en vrienden, ze ontkennen het vaak ook voor zich zelf. Hierdoor sluit men zich steeds meer af van familie en vrienden. Op deze manier creëert men een zogeheten ”subcultuur”. Zo veel mogelijk omgang met mensen die zelf ook verslaafd zijn en zo min mogelijk met familie en vrienden die niet gebruiken of verslaafd zijn. Dit doen ze omdat ze op deze manier niet het idee van zichzelf krijgen dat ze verkeerd bezig zijn, want iedereen om hen heen doet het tenslotte toch ook?! Zo blijft men de confrontatie met zichzelf uit de weg gaan, maar natuurlijk ook die van familie. Op deze manier wordt de band met familie steeds slechter en komt men verder van elkaar te staan. Dit is voor familie natuurlijk verschrikkelijk want zij willen alleen maar helpen en grip houden op diegene, ze zien dat hij of zij afglijdt en gaan er zelf ook aan onderdoor omdat ze diegene niet kunnen helpen en ze zich machteloos voelen. Ook hier komt die vicieuze cirkel weer kijken, men gaat meer gebruiken om niet aan de problemen thuis te hoeven denken, hier worden de problemen nog erger van en u raadt het al… nog meer gebruiken en ga zo maar door!

Hoe kunt u ingrijpen als u het vermoeden heeft dat iemand verslaafd is?

Zorg er ten eerste voor dat u zoveel mogelijk doet om de afstand niet te vergroten tussen u en degene die verslaafd is, dit is erg lastig aangezien het allemaal van uw kant moet komen, omdat zoals ik al eerder benoemde, hij of zij alles doet om de verslaving te verbergen door bijvoorbeeld te liegen en vaak weg te blijven van huis. Het is heel belangrijk dat iemand die verslaafd is, zich niet alleen voelt. Hij of zij wil diep van binnen meestal wel geholpen worden ook al lijkt dit vaak niet zo. Op dat gebied kunt u het contact versterken dus niet door streng op te treden, zoals straffen, maar hulp te bieden zonder echt met een vinger te wijzen. Geef iemand het idee dat die zich op zijn of haar gemak bij u voelt en niet bang is om de waarheid te spreken. Op deze manier verkleint u de kloof en houdt u meer grip op iemand. Dit zal iemand met een verslaving natuurlijk niet helpen er van af te komen maar het zorgt er wel voor dat u de persoon nog een beetje kunt sturen en hem of haar kan begeleiden naar een eventuele kliniek of een arts bijvoorbeeld. U kunt op deze manier doordringen bij iemand, dat hij of zij hulp moet gaan zoeken. Voor mensen die nog niet verslaafd zijn maar het dreigen te raken, is dit misschien al wel voldoende om er op tijd bij te zijn waardoor zij niet verder afglijden. Dus nogmaals, verslaving is een ziekte, wees niet streng maar behulpzaam! Alleen zo verkleint u de kans grip te verliezen op uw vriend, vriendin of familielid.

Hieronder een tabel met het aantal verslaafden in Nederland. De cijfers van cliënten in behandeling zijn van 2013 (1). De cijfers over drugsgebruikers of verslaafden van cocaïne, amfetamine, XTC en GHB zijn een zeer ruwe schatting. Bij alcohol en cannabis zijn niet alleen de verslaafden geteld maar ook de mensen die het middel misbruiken. In totaal zijn er in Nederland 2.000.000 mensen die verslaafd zijn of een middel misbruiken.

Aantal verslaafden/misbruikers in Nederland en aantal in behandeling:

Bron: Jellinek

In deze grafiek zie je hoeveel jongeren van 15 tot 19 jaar en van 20 tot 24 jaar in Nederland voor alcohol of drugs in behandeling zijn.