Schrijvers Peter Goossens, Maryke Tieleman, Monique Engelbertink, Inke Schaap
en Resi Oberauer
Uitgever Boom Lemma uitgevers 2012
ISBN 9789059317703
Aantal pagina’s 144
‘Veerkracht’ beschrijft de levensverhalen van 6 individuen met elk een andere psychische aandoening. Het betreft een bipolaire stoornis, een depressie, psychoses, een borderline persoonlijkheidsstoornis, ADHD in combinatie met verslavingsproblematiek en een angststoornis.
Elk levensverhaal start vanuit het perspectief van het individu met de psychische aandoening die inmiddels een grote mate van stabiliteit heeft bereikt, dan volgt een stuk, geschreven vanuit de beleving van een naaste en het slot vormt een stuk geschreven vanuit het perspectief van een hulpverlener. Deze personen zijn speciaal door de client uitgekozen omdat zij een belangrijke rol hebben gespeeld in het herstelproces.
Door te kiezen voor dit drieluikmodel is getracht een zo compleet mogelijk beeld te schetsen van het leven van cliënten met verschillende psychische aandoeningen. Dit resulteert erin dat zowel cliënten, naasten als hulpverleners zich kunnen herkennen in hun eigen perspectief en hier steun van kunnen ondervinden, als wel, dat het inzicht geeft in de belevingswereld van de ander.
Het boek is een samenstelling van 18 interviews. Gezien het gaat om spreektaal, wisselt het niveau van taalgebruik, maar over het algemeen genomen is het eenvoudig leesbaar.
Doordat het verhaal van de familie of vrienden, veel raakvlakken heeft met het verhaal van de client zelf, worden sommige details vaker herhaald. Dit beïnvloedt de leesmotivatie gaandeweg een verhaal wel enigszins negatief. Gelukkig begint er dan al snel weer een levensverhaal van een volgende cliënt, waardoor de interesse toch weer opgewekt wordt.
Het boek geeft een reëel beeld van het leven met (iemand met) een psychische aandoening.
Het beschrijft zowel periodes van terugval en zwaarte als die van groei en ontwikkeling. De verhalen richten zich, vooral vanuit het cliëntperspectief, ook op de beginfase van iemands leven; het gezin van herkomst en hoe de schooltijd ervaren is. Dit geeft een interessant inzicht in welke factoren in de jeugd mee kunnen spelen bij het ontstaan van een psychische aandoening.
De hulpverleners die hun verhaal doen, maar ook andere hulpverleners waar de cliënten over spreken, zijn voornamelijk afkomstig uit de reguliere geestelijke gezondheidszorg. Als je op zoek bent naar alternatieve behandelingen, is dit boek niet specifiek aan te raden. Wel wordt goed duidelijk dat ook de liefde van mensen uit het netwerk een belangrijke rol speelt bij het bereiken van stabiliteit, naast vooral ook het inzicht en de instelling van de cliënt zelf, ten opzichte van zijn/haar aandoening en herstel. Vandaar de naam veerkracht.
Ondanks dat verschillende behandelingen wel genoemd worden, wordt hier niet heel diep inhoudelijk op ingegaan, de beleving staat voorop. Achterin het boek worden wel aanbevolen kennisbronnen genoemd. Films, websites en boeken over de verschillende aandoeningen, voor als men iets nader zou willen onderzoeken.
Hier en daar is er wel een kritische noot te vinden over hoe cliënten een bepaalde vorm van hulpverlening of bejegening hebben ervaren, dit kan leerzaam zijn voor iemand die in de geestelijke gezondheidszorg werkt, maar hier wordt in het boek niet de nadruk opgelegd.
Kortom, dit is geen boek met geromantiseerde overwinningsverhalen, dat de lezer achterlaat met een gevoel van overweldigende empowerment en inspiratie. Wel geven de verhalen een ieder die interesse heeft in psychische aandoeningen meer begrip voor alle betrokken partijen, eerlijke kennis van binnenuit en een gevarieerde en realistische kijk op het bereiken van herstel met al zijn vallen en opstaan.
