‘The dark horse’ heeft tijdens het filmfestival in Rotterdam een aantal weken lang ononderbroken op 1 gestaan en dit is zeker niet zonder reden. De film speelt zich af in Nieuw Zeeland. Het vertelt het waargebeurde verhaal van de gevoelige en zeer sympathieke Genesis Potini (Cliff Curtis), een schaakgenie van Maörische afkomst, die door een turbulente jeugd al vroeg in zijn leven in een psychiatrische instelling terecht is gekomen. Nu, op middelbare leeftijd, worstelt hij nog steeds met een bipolaire stoornis waarvoor hij regelmatig in verwarde toestand wordt opgenomen.
De film start met zo’n moment, waarop Gen door de politie onvrijwillig naar een kliniek wordt gebracht. Zijn oudere broer Ariki (Wayne Hapi), waar hij al lange tijd geen contact meer mee heeft gehad, zoekt hem daar op. Gen mag de kliniek verlaten op voorwaarde dat zijn broer hem onder zijn hoede neemt. Deze gaat, bij gebrek aan andere opties, akkoord en neemt hem in huis.
De broers zijn opgegroeid in een onveilig achterstandsmilieu. En waar dit Gen al vroeg terecht deed komen in de psychiatrie, heeft Ariki zien te overleven door bij een bende te gaan, waar hij nu op middelbare leeftijd nog altijd deel van uitmaakt. De harde realiteit van zijn verleden en huidige bestaan, doen Ariki geloven dat er voor zijn 15 jarige zoon ook geen andere mogelijkheden zijn. Hij wil zijn zoon laten inwijden als bendelid, met alle pijnlijke en mensonterende methoden die daarbij horen.
Zijn woning, waar Gen mag verblijven, is dan ook een onveilige en onheilspellende plek waar de bende zich regelmatig verzamelt. Gen moet stress zoveel mogelijk zien te vermijden, hij probeert zich afzijdig te houden en zoekt naar een positief doel. Hij vindt dit in de vorm van een schaakclubje voor kansarme Maörische kinderen en is er, met zijn kwaliteiten als briljant snelschaker, op gebrand de jongeren binnen enkele weken klaar te stomen voor een belangrijk schaaktoernooi.
Zijn 15 jarige neefje heeft hij nooit eerder ontmoet, maar toch ontstaat er een band tussen de twee. De jongen richt zijn hoop op Gen, wil leren schaken en verlangt naar meer mogelijkheden dan het harde bendeleven wat voor hem ligt. Dit brengt Gen in een spagaat tussen zijn gevoel voor de jongen en de wensen van zijn broer die hij niet wil en kan negeren omdat hij anders terug de kliniek in zal moeten.
Om de film zo realistisch mogelijk weer te geven, is er gekozen voor een cameratechniek die soms enigszins doet denken aan een documentaire. Het beeld is hierdoor vaak wat trillend. Dit komt de echtheid en het kunnen opgaan in de rauwe sfeer van de film, erg ten goede. Wel is het aan te raden om voor bioscoopplaatsen te kiezen wat verder van het scherm, als je hier gevoelig voor bent. Ook is veelvuldig gebruikt gemaakt van close ups die de emoties van de karakters aangrijpend in beeld brengen.
Cliff Curtis speelt de rol van Genesis Potini prachtig en zeer overtuigend. Zijn verwarring, zijn dilemma’s en uitdagingen, zijn aparte trekjes, maar vooral ook zijn pure hart, levenskracht en kinderlijke onschuld worden gespeeld op een manier die zorgt voor een directe connectie met hem. De rest van de cast doet hier absoluut niet voor onder.
Wat de film op een bijzondere manier doet, is begrip kweken voor bepaalde keuzes en karakters. Het laat zien dat ieder een product is van zijn ervaringen. Waar andere films de slechterik vaak ongenuanceerd kunnen weergeven als iemand die ‘slecht’ geboren is, tracht ‘The dark horse’ te laten zien dat elk mens te begrijpen is vanuit zijn levensverhaal. Een welkome visie die zeker bijdraagt aan meer empathie.
Conclusie
Een aangrijpend, indrukwekkend en zeer realistisch biografisch drama met voortreffelijke acteerprestaties, die je niet snel zult vergeten. Zeker een aanrader wanneer je een voorliefde hebt voor dit genre, maar bij de meer commerciële of luchtigere filmliefhebber kan hij misschien wel wat harder binnenkomen dan gewenst, doordat het een levensecht kijkje geeft in een wereld die verre van rooskleurig is. Een ongepolijst verhaal over menselijk leed, maar ook over hoop in een ogenschijnlijk hopeloos milieu en een bijzondere man, die ondanks zijn geschiedenis en beperkingen wil blijven geloven in kansen en de goedheid van de mens.
