Wat is nu eigenlijk een psychose?
Laat ik dat aan de hand van enkele voorbeelden omschrijven. Als iemand aan een psychose lijdt, is deze persoon niet meer in staat om waan van werkelijkheid te onderscheiden. Men kan dingen zien en beleven die er feitelijk niet zijn, maar deze dingen komen zo enorm levensecht op die persoon over, dat deze subjectieve belevenis voor deze persoon effectief als realiteit wordt gezien. Iemand met een psychose kan warrig overkomen, omdat werkelijkheid en (ziekelijke) fantasie met elkaar vermengd worden.
Bij mij is de scheidslijn tussen waan en werkelijkheid haarscherp, maar voor iemand die vatbaar is voor psychoses en zeker voor iemand die in een psychose zit, is deze scheidslijn vervaagd waarbij realiteit in een groot overgangsgebied naar waan overgaat. De realiteit wordt met waan tot een soort eenheidsworst gemaakt; als een soort onontwarbare kluwen wol. De persoon in kwestie heeft totaal geen mogelijkheid om dit alles objectief te beschouwen. Dit kan tot zeer gevaarlijke situaties leiden. Hierbij komt het voor dat iemand gaat denken, dat hij of zij kan vliegen en van een gebouw afspringt, of dat iemand vogels van 5 meter breed ziet vliegen of muren die vloeibaar worden enzovoorts. Iemand in een dergelijke staat moet -eventueel gedwongen- opgenomen worden op een gesloten afdeling.
Karakter en conclusies
Ikzelf, met mijn BP2, heb nooit een psychose gehad, maar wel een aantal mensen meegemaakt, die dat wel hebben gehad, in het kader van de manische depressiviteit. Deze personen heb ik geobserveerd en ken ik ook in ruwe zin hun karaktereigenschappen waaruit ik enkele conclusies kan trekken. Alsmede een wetmatigheid heb ontdekt ten aanzien van psychoses in het algemeen, die ik meen te hebben ontdekt.
Interactie
Een psychose is een zeer ernstige kwaal, die vaak ook heel gevaarlijk kan zijn voor de persoon in kwestie, maar ook voor de omgeving. Zoals er bij een lichamelijke ziekte altijd ook een psychische component aanwezig is, is er bij een psychose, en bij elke geestelijke ziekte, ook een lichamelijke factor. De interactie tussen lichaam en geest is een extreem complexe situatie. Er is ALTIJD een wisselwerking! De fysieke component die existeert, bij het ontstaan van een psychose, wil ik in dit artikel buiten beschouwing laten; ik wil me hier beperken tot de psychische invloed op het ontstaan en verloop van de psychose.
Introversie de schuldige!
Het is mij opgevallen dat mensen die een psychose krijgen doorgaans introvert zijn en dat levert een aanwijzing op in de richting van de verwerking en uiting van emoties, gedachten en gevoelens. Iemand die introvert is, is haast per definitie een binnenvetter. Als je extravert bent, zoals ik, zul je doorgaans alles verwerken wat je kunt, maar wat je niet kunt verwerken uit je naar buiten toe desnoods door schreeuwen enz. in elk geval dus naar buiten toe! Je blijft er dus niet mee zitten en als het niet anders kunt, ben je bij machte om bepaalde zaken naast je neer te leggen met een gezonde dosis onverschilligheid.
Zaken verwerken
Iemand die introvert is en ontvankelijk voor een psychose, zal zijn/haar emoties, gedachten en gevoelens naar binnen richten en proberen alles te verwerken en te beoordelen. En daar zit nu juist het grote probleem! Zoals een extravert persoon overtollige ballast, dingen waar hij niets mee kan, naar buiten gooit als afval, als het ware over zijn gladde rug laat wegglijden, zo zal de voor de psychose bevallige introverte persoon toch met alle macht proberen dit ‘afval’ te verwerken. Daar dit vervolgens teveel is voor deze persoon, zal de geest voor dit probleem een oplossing forceren en vervolgens in een eigen wereldje terugtrekken. Dit resulteert in wanen, stemmen en visuele manifestaties, die voor de persoon in kwestie een even grote realiteitswaarde heeft als eender welke gebeurtenis voor welke persoon dan ook.
Iemand in een psychose is dus met rede niet bereikbaar; hij zit in zijn/haar eigen, voor hem/haar even realistische wereldje, als de wereld van iedereen.
Informatieverwerking is dus een cruciale component binnen een psychose
Daarbij wordt overtollige data niet verwijderd en moet je er dus hoe dan ook wat mee doen. Dat resulteert dus in allerlei onrealistische zaken, die door de persoon zelf wel als absolute werkelijkheid wordt ervaren. Tijdens een psychose is het voor iemand heel moeilijk om met de werkelijkheid om te gaan, daar deze verslingert is met de ziekelijke denkbeelden. Vanwege deze feitelijke onbereikbaarheid is in eerste instantie Antipsychotica de juiste stap. Daarna, en zeker niet eerder (!) is ook psychotherapie zinvol.
Uitzonderingssituatie
Mensen die extravert zijn, maar wel met hun belangrijkste en intiemste zielenroerselen introvert zijn, daarvoor geldt: in DIE gevallen kan een extravert persoon een psychose krijgen, maar dat heeft dan onverkort betrekking op dat introverte deel! Bij psychoses speelt ook de fysieke component een rol; vandaar dat met psychogene middelen psychoses kunnen worden opgewekt.
Het pillenbelang
Medicijnen voor behandeling van psychosen zijn er in de vorm van pillen, maar kan veelal ook worden gegeven in de vorm van een injectie. Dit heet een depot. Het voordeel hiervan is dat meerdere weken geen pil meer hoeft te worden in genomen en dat kan handig zijn als medicatie makkelijk wordt vergeten.