In gesprek met René Meijberg
Project 010 is een Rotterdams project voor jongeren (18 – 23 jaar) die het niet zelfstandig kunnen redden. De gemeente Rotterdam werkt hierin samen met diverse partijen, waaronder de straatadvocaten van het Basisberaad, om dakloze jongeren op te vangen of dakloosheid te voorkomen. Dit gebeurt vanuit een andere benadering: geef de jongeren eerst een veilige, betere plek, en kijk vanuit daar verder.
Drie pijlers
“Dit is een van de drie pijlers van het 010-project,” aldus René Meijberg, werkzaam bij de gemeente Rotterdam, “zorg eerst dat mensen ergens wonen. Vervolgens zorgen we voor een warm netwerk om de jongere heen. In dit netwerk zit een begeleider voor eventuele zorg, een Rotterdamse Douwer voor het wegnemen van obstakels, en de straatadvocaten die feedback kunnen geven. Naast het netwerk is er ook een individueel keuzebudget voor bijvoorbeeld een opleiding. Ook zijn er mogelijkheden om bijvoorbeeld een laptop te kopen voor je opleiding of vervoer te regelen naar je werk.”
Erkenning voor ‘Housing first’
In het ‘Nationaal Actieplan Dakloosheid: Eerst een Thuis’ is door de overheid een plan geformuleerd om dakloosheid te bestrijden. Het plan moet er voor zorgen dat in 2030 dakloosheid is beëindigd, waaraan Nederland zich heeft gecommitteerd door het ondertekenen van de Lissabon Verklaring. Hier wordt onder andere gekozen voor ‘housing first’, waarbij er voor wordt gezorgd dat iemand eerst huisvesting heeft, met daarbij de zorg op maat. “Het helpt dat het actieplan er is,” aldus Meijberg, “ook blijkt het dat jongeren rust krijgen, als de huisvesting geregeld is.”
Kwaliteit van leven
In 2019 is met Project 010 gestart met 10 jongeren, en in 2020 kwamen er nog 10 jongeren bij. Na twee jaar is het project onderzocht door een externe partij. Hieruit bleek onder andere dat de jongere vooraf zijn kwaliteit van leven waardeerde met het rapportcijfer van 4, na een jaar stond het cijfer op 8. “Het blijkt dus dat het project succes heeft,” vertelt René, “jongeren gaan hun leven beter waarderen. En na twee jaar komt het cijfer op een 7½, dat komt ook omdat de jongere zelf nieuwe eisen gaat stellen aan zijn of haar leven.”
Nu wordt er gewerkt met 35 jongeren. Gelet op de goede resultaten, vindt René Meijborg het Project 010 hoopvol: “Er is veel talent onder jongeren.” Als je dakloos wordt, doet dat iets met de persoon. En zeker als je nog jong bent, kan dakloosheid een behoorlijke impact hebben. “Ik zie dat jongeren vaak een mooi, rijke psyche hebben. Om de mensen te zien groeien, dat geeft mij veel energie.” En niet alleen de jongeren geven hun leven een hoger cijfer, ook de betrokken hulpverleners geven hun professionele leven een hoger cijfer.
Samenwerking met ander partijen
Project 010 is een samenwerking van verschillende partijen, waaronder de straatadvocaten van het Basisberaad, de Rotterdamse Douwers, woningcorporaties. “De Rotterdamse Douwers zijn vrijwilligers die naast de jongeren gaan staan. Een ‘Douwer’ heeft ook vaak een eigen netwerk, zodat iets snel geregeld kan worden als dat nodig is. Ook ben ik blij (en trots) met de straatadvocaten: samen kijken we hoe het beter kan. En met de corporaties kunnen we goede afspraken maken. Het is echt de Rotterdamse aanpak: samen de schouders er onder. Ik ben blij dat alle partijen betrokken zijn, dat we samen kunnen kijken waar het vastloopt en hoe we dit kunnen oplossen.”
Obstakels
Een obstakel is de woningnood. “Er zijn voor nu niet genoeg woningen. Ook komen er minder zorgverleners, dat gaan we uiteindelijk merken. Soms lukt het ook niet met de jongeren: we laten ze dan niet los. Een jongere kan bijvoorbeeld net de verkeerde vrienden hebben. Dan kijken we naar andere oplossingen. Maar in de meeste gevallen gaat het goed.”
Aantal daklozen
Naar schatting zijn er in Nederland 35000 daklozen. Het blijkt ook lastig te tellen: worden mensen die thuisloos zijn (bijvoorbeeld ergens op een bank slapen) ook tot de groep daklozen? Of mensen die in een instelling wonen? In Rotterdam zijn er circa 1500 tot 2000 jongeren die het niet zelfstandig redden, dat wil zeggen dak- of thuisloos zijn. “In onze pilot hebben we nu 35 jongeren. Natuurlijk willen we uitbreiden, maar laten we rustig groeien en vooral het werk goed doen.”
“Met het Project 010 hebben we de innovatieprijs van de VNG gewonnen, waarbij is gekeken naar bijzondere projecten. We hopen dan ook dat andere steden dit overnemen. Uiteindelijk is het zo, als je de jongere tijdig ‘bijstuurt’, het uiteindelijk voor de belastingbetaler goedkoper is. En uiteindelijk is iedereen tevreden, met name ook de jongeren zelf.”
