De laatste jaren voelt de rokende medemens zich als opgejaagd wild; vogelvrij en op steeds minder plaatsen welkom. Een tendens welke al in de jaren negentig is ingezet. Stond roken ooit nog voor sociaal en gezellig, inmiddels heeft dit plaats gemaakt voor een heel ander beeld. Vooral groepjes rokers voor winkels en kantoorgebouwen zijn hier een typerend voorbeeld van geworden. Het is zeker niet mijn bedoeling, hier met dit stuk een schepje bovenop te doen. Het roken staat hierin symbool voor een steeds meer individualiserende samenleving, waarin rekening houden met elkaar niet erg vanzelfsprekend lijkt te zijn.
Eigen vrijheid versus die van de ander
Zoals vaker kom ik aan bij een lege bushalte op het Zuidplein. Blijkbaar heb ik de bus net gemist. Binnen een paar minuten vullen de lege plekken zich naast me. Niet vreemd, aangezien het inmiddels zachtjes is gaan motregenen. Ik hoef niet lang te wachten, op het door mij vaak gevreesde moment. Links van mij doet een aanstekervlam de tevoorschijn gehaalde sigaret ontbranden, terwijl rechts van mij een pakje zware shag uit de jaszak wordt gevist. 
Het dwingt me tot het maken van een keuze; blijven staan in rook, of wachten in de regen. Omdat ik astmapatiënt ben, loop ik een paar meter van het bushokje vandaan. Zoiets zet mij vaak aan het denken. Is het logisch dat de keuze en vrijheid van een ander, mij dwingt een “gedwongen keuze” te maken? Ik ben een groot voorstander van grenzeloze vrijheid voor iedereen. Kiezen wat je wel of niet doet, geloofd, hardop zegt of denkt. Nederland is in mijn beleving misschien wel het beste land om in te leven vanuit dit perspectief.
Individuele vrijheid houd daar op, waar deze de vrijheid van de ander beperkt
Aan deze grenzeloze vrijheid, mag wat mij betreft een duidelijke voorwaarde worden gesteld; je individuele vrijheid houd daar op, waar deze de vrijheid van de ander beperkt. Het wachten in een bushokje is iets wat valt binnen het “gewone”, je zou kunnen zeggen dat iedereen daar recht op heeft. De vrijheid van een ander in het opsteken van een sigaret, beperkt mij in mijn vrijheid op de bus te wachten op de plek die hier juist voor is aangewezen. Door mijn longaandoening kan ik er relatief gezien niet voor kiezen in de rook te blijven staan. Staande in de regen, vraag ik me af of anderen zich dit realiseren. Hoe zouden ze erop reageren wanneer ik het de volgende keer beleefd zou zeggen of vragen? Overigens ga ik er vanuit dat er bij de ander geen opzet in het spel is, maar onwetendheid. Hoewel er ongetwijfeld mensen zullen zijn die zichzelf als het middelpunt van de wereld zien, en zich daarnaar gedragen.
Wetten en het gezonde verstand
Wel of niet roken op bepaalde plekken is iets heel concreets. Ingewikkelder is het wanneer we het hebben over andere “vrijheden”, die juist anderen in hun vrijheid kunnen raken en beperken. Denk hierbij aan gevoelige zaken als euthanasie, abortus, en het homohuwelijk. Vanuit de vrijheid van religie die wij in ons land hebben ,voelen bepaalde mensen zich gerechtvaardigd anderen te beperken in hun vrijheid (of een poging daartoe te doen). De keuze van ene groep, zorgt ervoor 
dat de andere groep op een bepaalde dag in de week niet mag sporten. De keuze van de ene groep, zorgt ervoor dat winkels op zondag gesloten blijven en evenementen op sommige plaatsen niet georganiseerd mogen worden. Er zouden eigenlijk maar twee zaken leidend moeten zijn binnen het kaderen van onze vrijheid: op de eerste plaats onze democratisch tot stand gekomen wetten. Daarnaast ons gezonde verstand, en het vermogen de ander juist dat te gunnen en toe te staan waarvoor jij zelf nooit zou kiezen!
1 reactie
Goed gezegd