Van oudsher hebben mensen respect en ontzag voor artsen, psychologen, therapeuten en anderen die werkzaam zijn in de (para)medische wereld. Ondanks dat er met het hebben van respect niets mis is, liggen er hierbij ook wat valkuilen op de loer. Dit voor de behandelaar, maar met name voor de cliënt. Heeft een psycholoog bijvoorbeeld automatisch gelijk, omdat hij /zij heeft gestudeerd? Mag je twijfels hebben over hoe je behandeling verloopt, en zo ja… hoe kan je hier dan het beste mee omgaan? In de praktijk blijken de eigen mening en wensen ondergeschikt. Dit door de houding van sommige behandelaren, of de angst, twijfel en onzekerheid van de cliënt.
Is het tijd om aan de noodrem te trekken… mag dat?
De start van een behandeltraject kan overdonderend zijn, alsof je op een spoor bent gezet. Het treintje begint op een rustig tempo te rijden, maar lijkt naarmate de tijd verstrijkt steeds harder en harder te gaan. Je begint je af te vragen of er af en toe stations worden overgeslagen die je wellicht niet had willen missen.
Hoe duidelijk het einddoel van deze rit ook was bij de start, er ontstaan twijfels in je hoofd of dit doel wel zal worden bereikt op deze manier. Je hebt hier al meerdere keren voorzichtig iets van gezegd tegen je behandelaar, maar deze lijkt niet van het gebaande spoor af te willen wijken. Het maakt je onzeker en gespannen. Juist omdat hij de dingen goed kan uitleggen, ga je twijfelen aan jezelf. Hoe logisch zijn antwoorden iedere keer ook klinken, het gevoel te gaan ontsporen blijft. Is het tijd om aan de noodrem te trekken… mag dat?
Vertrouwen, je gehoord en gezien voelen… veiligheid!
De geschetste situatie komt helaas regelmatig in meer of meerdere mate voor. Juist bij mensen die behandeld worden binnen de geestelijke gezondheidszorg. Los van het feitelijke gelijk van behandelaar of cliënt, gaat het hier om een gevoelskwestie. Wanneer dit zich voortsleept, kan dit gevolgen hebben voor het wederzijdse vertrouwen. En precies dit is de basis van een succesvolle behandeling. Vertrouwen, je gehoord en gezien voelen… veiligheid! Wanneer er hierin door welke reden dan ook barstjes ontstaan, kan 
dit van grote invloed zijn op de behandeling en het welzijn van de cliënt. Er kan een chronisch gevoel van onbegrepenheid ontstaan. Hierbij kan ook de gestelde diagnose complicerend werken. Een behandelaar die de kritische vragen of klachten van zijn of haar cliënt bijvoorbeeld afdoet als ‘typische symptomen’ van de gestelde diagnose, neem de cliënt niet serieus en doet hem of haar hiermee echt tekort. Overigens heeft de cliënt altijd het recht om het verzoek te doen door een ander te worden behandeld. Als je er met je behandelaar niet meer uitkomt, kan je als cliënt terecht bij de interne patiëntenvertrouwenspersoon .
Bespreken van wederzijdse verwachtingen
Uit onzekerheid of angst voor afwijzing, zijn er veel mensen die vast blijven zitten in een behandeling die niet meer goed of vertrouwd aanvoelt. Het ontbreekt hen aan het nodige zelfvertrouwen of het besef dat zij voor zichzelf mogen opkomen. Dit laatste maakt gelukkig wel een positieve ontwikkeling door. Cliënten worden steeds mondiger, maar er zijn er nog altijd teveel die dit niet zijn. Belangrijk is natuurlijk om te voorkomen dat er een kink in de kabel komt. Duidelijke afspraken maken met elkaar nog voor het starten van de daadwerkelijke behandeling kan hierbij helpen. Een behandelaar stelt een behandelplan op en neemt dit met de cliënt door. Juist het bespreken van wederzijdse verwachtingen zijn in deze fase heel erg belangrijk.
Wat heb je als cliënt nodig van je behandelaar, hoe wil je dat er met je wordt omgegaan?, en met welke zaken dient de behandelaar volgens jou rekening te houden? Ook afspraken rondom het hebben van contact buiten de behandelsessies om, kunnen irritatie of teleurstelling voorkomen. Neem ook eens de cliënteninformatie (Algemene leveringsvoorwaarden ggz) door van de ggz-instelling waar je behandelaar deel van uitmaakt. Hierin staan alle rechten en plichten die zijn vastgelegd in de Nederlandse wet.
1 reactie
Goed, beeldend stuk