Opinie: digitale schandpaal

Sociaal contact tussen mensen in de eigen woonomgeving. Met straatgenoten en wildvreemden, die in het voorbijgaan worden ontmoet onderweg van en naar werk  of school. Steeds vaker lijken we langs elkaar heen te leven, zonder echte aandacht voor elkaar te hebben. Waar er wat communiceren betreft in “het echte leven” blijkbaar nogal wat drempels lijken liggen, zijn deze bij de communicatie via online sociale media totaal verdwenen. Dit met hele nare en asociale gevolgen…

Meer verbonden met elkaar dan ooit

Vooral oudere mensen hoor je het nog weleens zeggen: “vroeger letten de mensen nog op elkaar, dan corrigeerden buren elkaars kinderen gewoon op straat”. Dit vaak met als voorspelbare afsluiter dat “vroeger alles beter” was. Ondanks het cliché, valt hier wel iets van te zeggen. Zeker in grotere steden is de sociale samenhang in deze tijd sterk verminderd. Een hoop mensen kennen hun eigen buren niet meer, laat staan mensen die iets verderop in de straat wonen.  Dit terwijl we via sociale media meer verbonden met elkaar zijn dan ooit. Dit kan uitgroeien tot hele mooie initiatieven en contacten. Bij schrijnende menselijke drama’s ontstaan er bijvoorbeeld prachtige acties om geld in te zamelen. Toch lijkt er ook een zorgwekkende ontwikkeling te ontstaan: het “namen en shamen”. Mensen die hier een bijdrage aan leveren, lijken zich anoniem en onaantastbaar te voelen vanachter hun computerscherm. In het dagelijks leven uiterst rustige en zwijgzame mensen, ontpoppen zich tot boosaardige en grofgebekte sadisten.

Digitale schandpaal

Deze trend is in de praktijk niets anders dan een digitale schandpaal. Een stuk rood vlees waar heel wat Facebookers en Twitteraars met veel enthousiasme bovenop duiken. Dit vooral bij berichten waarbij blijkbaar hun gevoelige snaar of het ego een tikje krijgt. Afgelopen weekend stond er een artikel in het Algemeen Dagblad. Kort samengevat was dit een vermelding van dierenleed welke was aangericht door een jongetje van 10 jaar oud. Buurtbewoners hadden hem bakstenen zien gooien naar een nest met net geboren jonge eendjes, waarvan er uiteindelijk 5 dood werden aangetroffen. Ze belden hierop de dierenambulance. Het jonge dadertje bleek een bekende van de politie te zijn, en kreeg al een geruime tijd een vorm van hulpverlening. Op de website van de krant stroomden  vele honderden reacties van lezers binnen. Nadat het bericht massaal was gedeeld via Facebook, namen hier zelfs duizenden de moeite te reageren.  

 Flink in elkaar rammen

Het gebrek aan iedere vorm van nuance of intelligentie is pijnlijk. Zonder schaamtegevoel of terughoudendheid, plempen gewone mensen hun alles behalve gewone mening (en zeer extreme… vooral oplossingen) op het internet. Een kleine (minst erge) greep uit de reacties: ”Hoop dat iemand anders die baksteen tegen jou hoofd gooit misselijk makend mannetje”, “Een paar grote bakstenen bovenop deze jongen gooien  lijkt me prima!”, “Wat een schoft, ook ff hard met een steen op z’n kop slaan of een steen om z’n nek binden en handen en voeten vastbinden en in de plomp gooien! Lafaard! Gewoon afmaken, gaat toch niks aan verloren”, “Zouden die bakstenen ook niet prima geschikt zijn om dat klotejong net zo lang te bekogelen totdat hij stopt met ademen???”, “Gewoon verrot schoppen dat laffe schijtjong”,“Die dader stenigen….ik help wel, neem er vrij voor!!!”, “wat een gestoorde gek, alweer..flink in elkaar rammen zo”n rotkind”,“Psychopaat in de dop, spuitje geven, beste voor iedereen”, “ik wens en wil zo graag de DOOD van dat soort tyfes leiers..dodelijk ongeluk moet ie krijgen ..hoe eerder hoe beter “.

Gedachten laten waar ze zijn

Iedere verhouding lijkt verdwenen wanneer het gaat om dit aan de schandpaal nagelen van anderen. Zelfs het feit dat dit soort reacties strafbaar kunnen zijn heeft hierop maar weinig invloed.( Oproepen en aankondigen van geweld of zelfs moord). Dat het in dit geval gaat om een jong kind, doet blijkbaar geen alarmerend (of nuancerend) belletje rinkelen.  Bij deze berichtgeving ging het om absoluut terecht af te keuren dierenmishandeling. Toch kennen we als buitenstaander de factoren niet die hierbij waarschijnlijk een belangrijke rol hebben gespeeld. Zoals dit ook het geval is bij heftige incidenten die ontstaan door het toedoen van verwarde personen, zoals het opendraaien van de gaskraan of familiedrama’s. Juist bij dit soort ingrijpende en gecompliceerde zaken, past een stukje terughoudendheid van de massa. Ook omdat daders wellicht ooit slachtoffers zijn geweest. Daarnaast hebben deze mensen familieleden, die gedurende de vreselijke tijd die zij doormaken absoluut niet zitten te wachten op de meest agressieve reacties en verwijten. Soms is het beter om gedachten te laten waar ze zijn…