Hartverscheurend of juist bloedirritant… Gevoelens die kunnen opborrelen wanneer je als nietsvermoedende stadsbewoner wordt aangeklampt door bedelende mensen. Het doorleefde gezicht en het soms bijzondere maar vaak treurige verhaal dat tot je komt, doet toch iets. Gevoel en verstand zeggen vaak iets anders. Zeker door het onderbuikgevoel dat tegen je zegt dat de werkelijkheid wel eens een tikje anders zou kunnen zijn.
Op zoek naar gulle gevers
In de jaren negentig liepen er bijvoorbeeld rond winkelcentrum Zuidplein tientallen mensen die op zoek waren naar gulle gevers, en hierbij heel wat uit de kast trokken. De op loopafstand gelegen nachtopvang van het Leger des Heils was hierin een belangrijke spil. De meesten probeerden overdag de verplichte bijdrage die nodig was voor de nachtopvang bij elkaar te sprokkelen. Dit gebeurde op verschillende manieren en met wisselend succes. Aangezien ik hier zelf op doorreis dagelijks kwam, heb ik door de jaren heen heel wat van deze mensen ontmoet. Overigens zijn er veel bedelaars die gewoon een uitkering ontvangen, en de meesten geven het geld dat ze krijgen aan hele andere dingen uit dan een slaapplaats.
Bekertje schudden en geeft u maar…
De meest simpele manier van geld inzamelen was de vaste aanpak van een broodmagere jonge vrouw. Haar dagtaak bestond uit het aflopen van alle bushaltes. De mensen die er nietsvermoedend stonden te wachten, werden non-verbaal door haar uitgenodigd geld te geven. De enige aanwijzing in deze richting was haar dwingend uitgestoken arm met het plastic bekertje erin. Ik heb haar nooit iets gegeven, juist door haar afstandelijke aanpak. Deze was in mijn beleving gewoon te makkelijk. Bekertje schudden en geeft u maar… Al had ze er alleen maar iets bij gezegd of vriendelijk gelachen, dan waren haar kansen wellicht iets groter geweest.
Kroketje
Iemand die mij wel wist te raken was Johan, een twintiger die altijd vriendelijk vroeg of hij een zelfgeschreven gedicht mocht voordragen. Het idee dat hij toch iets deed voor het geld dat hij kreeg, zorgde ervoor dat er heel wat guldens in zijn zak zijn verdwenen. Ik bleef vaak even met hem praten, en hoorde zijn verhaal aan.
De keerzijde hiervan was het ontstaan van een steeds meer amicale houding van zijn kant. Dit kwam vooral tot uiting toen ik een kroketje stond te eten bij de lokale patatzaak. Johan zocht me bewust op, en vroeg of hij een gedicht mocht voordragen. Het moment dat hij had uitgekozen was niet prettig, aangezien ik stond te eten. Nadat ik hem dit duidelijk had gemaakt veranderde zijn houding. “Als je geld hebt voor een kroket, dan kan je mij ook best wat geven”. Deze opmerking zorgde ervoor dat ik klaar met hem was.
Aandoenlijk stukje acteerwerk
Sinds de gemeente Rotterdam het bedelverbod heeft ingesteld, is het aantal bedelaars sterk verminderd maar zijn ze zeker niet verdwenen. Onlangs was ik nog getuige van een aandoenlijk stukje acteerwerk rond het centraal station. Ik stond er op iemand te wachten. Ineens stond ze voor me.. een wat oudere dame. Ze sprak me erg overstuur aan, terwijl de tranen over haar wangen biggelden. Was haar iets vreselijks overkomen? Het bleek een pittig stukje toneel te zijn. Ook deze dame wilde niets anders dan geld voor een slaapplek. Aangezien ik nog even moest wachten, kon ik het schouwspel mooi blijven volgen. Nadat ze bij mij wegliep, was ze de rust zelve en haar tranen verdwenen. Aangekomen bij haar volgende prooi welden deze opnieuw op… en opnieuw en opnieuw…
