Een kamermeerderheid is tegen de ‘observatiemaatregel’ die minister Schippers voorstelt. Die maatregel zou het makkelijker maken mensen gedwongen drie dagen ter observatie op te nemen in een psychiatrische instelling. Dit bij het “ernstige vermoeden” dat er “ernstig nadeel” van een psychische stoornis optreedt. Een burgemeester zou die beslissing kunnen nemen, dus niet noodzakelijk een psychiater, en zonder tussenkomst van een rechter.
Vooral de burgemeesters van de grote steden zijn voorstander van zo’n maatregel. Dit vanwege de overlast van mensen die zeer verward gedrag vertonen maar geen gevaar vormen. GGZ instellingen vinden de observatieprocedure een paardenmiddel om problemen met de openbare orde op te lossen. Het zou zijn alsof de instellingen gebruikt worden om “semi-straffen” uit te delen.
Verwarde personen
Toch valt er voor deze “observatie time-out” wel iets te zeggen. Uit het boek Verward in 
Nederland van GGZ-onderzoeker Bauke Koekkoek, blijkt namelijk dat van de “verwarde personen” slechts 30 procent een psychische stoornis heeft. “Verward” blijkt een verzamelbegrip te zijn. Een demente oudere valt er ook onder, een verslaafde, een verstandelijk gehandicapte en iemand die door het lint gaat na het verliezen van een baan of een relatie. Ook GGZ Nederland vindt het “een vergaarbak van vormen van instabiliteit en dat kan stigmatiserend zijn”. Bij de politie spreekt men dan nu ook liever van “verward gedrag” in plaats van “verward persoon”.
Tijdens zo’n time-out kan het dus duidelijker worden in hoeverre de opgenomen persoon een psychische stoornis heeft en in die zin echt verward is.
Geen behandeling
Wat echter vooral opvalt aan de maatregel is dat er tijdens de drie dagen geen behandeling plaatsvindt. Het gaat puur om observatie en het tegen zichzelf in bescherming nemen van de persoon. Dit is een slechte zaak. Blijkt namelijk iemand een psychische stoornis te hebben dan is drie dagen niet behandelen ongewenst. Vanwege het lijden van de persoon, maar ook wegens de vertrouwensband tussen cliënt en instelling die zo belangrijk is voor een latere behandeling. Blijkt iemand geen psychische stoornis te hebben en is geen behandeling nodig, dan gaat het feitelijk om een driedaagse vrijheidsontneming in een daartoe niet geschikte instelling.
Het is dus maar goed dat de Kamer in een amendement deze maatregel tegenhoudt.
Bronnen
AD
NOS
NRC
