Deze soep wordt ijskoud gegeten, uit een glas, of een bord en stilt de honger, lest de dorst en bied je de nodige vitamines en zout (belangrijk in een warm klimaat). Het gerecht komt uit Zuid-Spanje en je kunt het eten als voorgerecht, tapa, tussendoortje of ook wel als hoofdmaaltijd.
Het wordt gemaakt van rauwe groenten en smaakmakers, meestal met tomaat, soms met amandel. Soms maakt men ook een ajo blanco, zonder tomaat en enkel met amandel, en die serveert men dan soms met witte druiven.
Maar altijd is deze koude soep zonder bouillon of vlees.
Tenzij je dat erbij serveert; jamon serrano bijvoorbeeld.
Als je met verse, perfect rijpe tomaten werkt is de toevoeging van tomatensap overbodig en je hebt het vocht van de overige groenten, de olijfolie en de sherry-azijn erbij om te komen tot de gewenste romige textuur. Als je koude soep toch iets te dik is, kun je wat ijsblokjes of een beetje koud water toevoegen. De azijn versterkt de zuurgraad van de zoete, rijpe tomaten en geeft de soep haar kenmerkende, pittige smaak.
De kleur van echte gazpacho is niet rood maar ligt ergens tussen roze en oranje, mede dankzij olie, brood (en noten). Met wat (groene) garnituur kan je het visuele aspect en/of de structuur -als je dat- wilt nog iets oppeppen.
Zonder genoemde opties = basic / Benodigdheden voor deze versie:
1 kilo superrijpe tomaten, grof gehakt
1 medium rode paprika, ontzaad/lijst, grof gehakt
½ medium komkommer, geschild en grof gehakt
½ rode ui, grof gehakt (optie)
1 dl extra vergine olijfolie
100 gram amandelen, zonder vlies (optie)
1 tot 3 sneetjes oud, wit brood, in kleine stukjes (hangt af van de maat van brood dat je over hebt en eventueel geweekt in water en vervolgens goed uitgeknepen als het heel hard is)
2-4 teentjes verse knoflook, super fijn
2-4 eetlepels (sherry-)azijn, (proef !)
1 verse jalapeñopeper, ontzaad/lijst, fijngehakt (optie)
Zoals altijd bepaalt natuurlijk de kwaliteit van je ingrediënten (vooral de tomaten, ook olie/azijn) het resultaat !!
Opties garnering: rest komkommer, ontzaad, in blokjes, ½ groene paprika in blokjes, nog een jalapeñopeper, in miniblokjes, 1 avocado, op het laatste moment in plakjes gesneden, wat bosui, dunne ringetjes, wat sjalot, fijn gehakt, wat peterselie fijn gehakt, of een blaadje,..)
Opties voor erbij: brood (vers/gedroogd/geroosterd/blokjes), zoute stengels, bakje olijven, bakje verse (geiten) kaas, en/of andere tapa gerechtjes.
Werkwijze
Maak alle genoemde ingrediënten schoon en op maat (tomaten, paprika, jalapeño peper, komkommer, ui, olijfolie, amandelen, brood) en vervolgens fijn – één voor één, en/of in een blender/met een staafmixer. Origineel volstaat veel werk met een mes, daarna een vijzel en een stamper. Fijner wordt alles in een hoge kom met een staafmixer en echt glad in een blender, dan kan je alles gelijk bij elkaar doen. Je kunt de technieken ook combineren om andere structuren te verkrijgen. Werk naar grootte van je vijzel/blender/kom als dat moet in gedeelten en voeg zo nodig wat vocht toe (koud water – zie boven). Voeg de azijn en (zeer fijn geplette/gehakte) knoflook, zeezout en peper tussendoor toe naar je eigen smaak en roer alles heel goed door.
Koel minimaal één of meerdere uren – afgedekt – in de koelkast.
Roer nogmaals goed en proef nog eens goed voor het serveren, liefst nog dezelfde dag. Voeg zo nodig extra zout/peper/olie/azijn toe, of zet deze op tafel zodat iedereen dit zelf kan beoordelen en naar smaak kan gebruiken.
Serveer ook je opties voor garnering en/of voor erbij; vergeet deze niet ! 🙂