“vertrouwen in de toekomst”, dat is de nu al controversiële titel van het nieuwe regeerakkoord. Het Kabinet in wording is er trots op, en dat mogen we weten ook. Velen reageerden lauw op dit vertrouwen. “Eerst zien dan geloven”, is op dit moment een veel gehoorde reactie. Hoe pakt dit alles uit voor mensen binnen de GGZ, verslavingszorg en de maatschappelijke opvang? We doen een poging dit op een rijtje te zetten…
Thuiszorg in gevaar
Al in de eerste alinea van het regeerakkoord, krijgen we de belofte dat er geïnvesteerd zal worden in de zorg… dat begint goed zo lijkt het! Om deze positiviteit extra kracht bij te zetten, ligt daarna de nadruk direct bij de groeiende economie, een werkgelegenheid welke aantrekt, en de dalende werkloosheid. Volgens het nieuwe Kabinet zijn de overheidsfinanciën weer op orde, en scoren “we” hoog op tal van internationale ranglijsten. Alle ingrediënten voor een vertrouwensvolle toekomst zijn aanwezig. Wat kan er nog misgaan zou je denken… Het leveren van thuiszorg komt bijvoorbeeld in gevaar, als het nieuwe kabinet de aangekondigde bezuiniging doorzet van bijna twee miljard op de ziekenhuiszorg, huisartsen en de wijkverpleging.
Werkelijkheid weerbarstiger
De werkelijkheid is helaas toch wat weerbarstiger. Iets wat tussen de regels door ook wel te lezen is in het stuk. Logisch, aangezien het juist de mensen zijn die het al goed hadden, die er vooral op vooruitgaan. Mensen met een middeninkomen en hoger, krijgen er behoorlijk wat bij. Mensen die al krap zaten, blijven nagenoeg hetzelfde houden. Sterker nog: 13 % van de allerarmsten zal er zelfs licht op achteruit gaan. De lasten lijken dus niet erg rechtvaardig te worden verdeeld. Mensen die nu nog maar net weten rond te komen, betalen uiteindelijk de prijs. Denk hierbij aan het verhogen van de BTW op producten in de supermarkt en diensten als de Kapper. Ook zal roken gevoelig duurder gaan worden.
Meer druk op mensen met een beperking
Het Kabinet zet naar eigen zeggen, de beweging door om mensen met een psychische stoornis zo veel mogelijk mee te laten doen in de samenleving en stigmatisering tegen te gaan. Dat lijkt erg mooi en sympathiek. Op welke wijze ze dit gaan dien blijft onduidelijk. Helaas is het denkbaar dat dit in de praktijk betekend dat er nog meer druk gezet zal worden op mensen met een beperking. De “werken zonder loon” projecten schieten als paddenstoelen uit de grond. Een positie punt: er komt een beter vangnet voor mensen met verward gedrag. 
Daar waar nodig moet regionale 24/7-crisiszorg met voldoende crisisplaatsen en vervolgzorg aanwezig zijn. Voor cliënten komen er meer mogelijkheden voor tijdelijke opname op eigen verzoek en na een gesprek met een professional . Dit helpt crisissituaties voorkomen en politie en hulpdiensten ontlasten. Het Kabinet wil de groep mensen met een (licht) verstandelijke beperking, daklozen en zwerfjongeren beter in beeld brengen, en zorgen dat verschillende vormen van zorg en ondersteuning beter op elkaar aansluiten.
Aantrekkelijker om te gaan werken
Op het gebied van arbeid met een beperking, zijn er een aantal plannen. Zo zal het voor personen die in de WIA zitten, aantrekkelijker worden om te gaan werken. Het aanvaarden van werk – ook als dit tijdelijk of in deeltijd is – leidt hierdoor niet tot onzekerheid over het mogelijke verlies van het recht op de uitkering (in geval van baanverlies). Dit verlaagt de drempel voor werkhervatting. Om de kans op het vinden van een baan voor mensen in arbeidsongeschiktheidsregelingen te vergroten, wordt meer geïnvesteerd in ondersteuning van deze doelgroep. Ten eerste wordt gestart met een experiment met een scholingsaanbod voor mensen bij wie scholing medisch gezien haalbaar wordt geacht en kan leiden tot meer werkhervattingsmogelijkheden. Als het experiment leidt tot een positieve ‘business case’, kan de scholing breder worden ingezet. Ten tweede krijgt het UWV 30 miljoen euro voor persoonlijke dienstverlening voor WGA- en Wajong-gerechtigden.
Voor veel van bovenstaande plannen, zal de tijd ons moeten leren of en wanneer we hier de vruchten van kunnen plukken. Het lijkt erop dat vooral het rijkere en rechtse deel van Nederland zich in de handen kan wrijven met dit nieuwe kabinet.
