CVZ adviseert overhevelen GGZ

Staatssecretaris van Rijn van VWS wil ook de langdurige intramurale GGZ voor volwassenen (v/a 18 jr) voor behandeling overhevelen naar de ZVW en de WMO. Het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) bracht de consequenties en risico’s in kaart en adviseert positief, onder voorwaarden.

De langdurige intramurale GGZ-zorg maakt nu nog deel uit van de AWBZ maar zal dan per 2015 ook onder de Langdurige Intensieve Zorg (LIZ) gaan vallen. Het betreft cliënten met een ernstige psychische stoornis die lange tijd behandeling en/of begeleiding nodig hebben en lang verblijven in een psychiatrisch ziekenhuis of beschermd wonen. Ze zijn kwetsbaar, dikwijls hulp mijdend en hebben niet genoeg regie over hun leven om zelfstandig te wonen.

Niet meer vanuit de AWBZ maar door de zorgverzekeraar (ZVW) zal dan alle behandeling worden betaald, thuis of in een psychiatrisch ziekenhuis terwijl de gemeente verantwoordelijk wordt (WMO) voor werk, dagbesteding en wonen, ook voor burgers met een psychische stoornis.

Het CVZ brengt dit advies uit in de verwachting dat zorgaanbieders, zorgverzekeraars en gemeenten straks beter investeren in herstel van de zelfredzaamheid van de cliënt.

Het risico dat cliënten verkeerde of te weinig zorg en begeleiding zullen krijgen denkt het CVZ te kunnen ondervangen met kwaliteitsstandaarden die verduidelijken wie welke zorg nodig heeft.
Deze zouden met inhoudelijke criteria moeten worden opgesteld door de zorgaanbieders, de cliënten en de zorgverzekeraars.

Daarnaast moet de overheid een goed verdeelmodel opstellen voor verzekeraars en gemeenten, zodat beide voldoende middelen hebben om de cliënten adequate zorg te leveren. “Domeindiscussies op het grensvlak van WMO en ZVW zijn reëel en mogen er niet toe leiden dat cliënten tussen de wal en het schip vallen”, aldus A. Moerkamp van het CVZ in zijn brief. Het CVZ noemt dit het risico van perverse prikkels bij gemeenten en verzekeraars in de uitvoering van de zware GGZ.

Ook moet in de WMO net als nu in de AWBZ de medezeggenschap en het klachtrecht voor cliënten goed geregeld worden, evenals het toezicht op de kwaliteit van de zorg.

Bron: http://www.cvz.nl/publicaties/nieuwsberichten/2013/langdurige-intramurale-ggz-onder-voorwaarden-naar-wmo-en-zvw.html d.d. 18 okt 2013.
Je kunt daar ook het hele adviesrapport downloaden.

Patiënten- en cliëntenorganisaties hebben hun zorgen gebundeld in een brief aan VWS.
Zie: een gezamenlijk reactie

Persoonlijk zie ik in het bovenstaande ook meer risico’s dan dat mijn vertrouwen wordt gewekt door de verwachting dat “straks beter geïnvesteerd zal worden in het herstel en de zelfredzaamheid van de langdurige GGZ-cliënten.
Zie ook mijn artikel voor Denkraam van 18 okt 2013 :”AWBZ wordt LIZ, zonder GGZ ?”

Het introduceren van LIZ is onderdeel van de complete herinrichting van de langdurige zorg. Een deel van € 6 miljard gaat van de AWBZ naar de Wmo (begeleiding, ondersteuning en jeugdzorg). Een ander deel  van € 2,5  miljard gaat naar de ZVW (langdurige ggz, extramurale verpleging en behandeling). Wat overblijft valt straks onder de LIZ. Met de kortingen op het PGB en het VPT (volledig pakket thuis) komt het budget voor de LIZ op € 20 miljard uit.
Dat is een derde, € 10 miljard, minder dan wat nu beschikbaar is in de AWBZ.

In de nieuwe wet LIZ wordt niet meer met zorgzwaartepakketten (zzp) gewerkt maar gaat het gewoonweg om voldoende zorg voor mensen met de zwaarste zorgbehoefte. Of iemand ‘zwaar genoeg’ is voor de LIZ, beoordeelt het CIZ (Centrum indicatiestelling zorg) op basis van gesprekken met cliënten. Doordat in de LIZ ook de uitgaven van het PGB en VPT zijn opgenomen is LIZ-zorg ook mogelijk in de thuissituatie.

De (financiële) taakverdeling ziet er vanaf 2015 zo uit:
1. Gemeenten gaan zorgen voor de begeleiding en persoonlijke verzorging aan huis. Zoals hulp bij aan- en uitkleden en haren wassen. Huishoudelijke hulp wordt alleen nog door de gemeente betaald bij een laag inkomen.
2. Zorgverzekeraars verzorgen de medische zorg, zoals verpleging en langdurige geestelijke gezondheidszorg, via de zorgverzekering.
3. Rijksoverheid blijft verantwoordelijk voor de langdurige zorg. Daarmee wordt de zwaardere zorg voor ouderen en gehandicapten in instellingen bedoeld. Die zorg blijft vergoed uit de kern- AWBZ. Cliënten gaan daarbij wel een hogere eigen bijdrage betalen.

Samenvatting maatregelen langdurige ondersteuning en zorg per 2015

In de nieuwe WMO

• wordt mogelijk gemaakt dat meer mensen dan nu met ondersteuning en zorg thuis kunnen blijven wonen.
• zijn gemeenten verantwoordelijk voor ondersteuning van burgers, zodat die kunnen participeren. Deze ondersteuning is voor diverse doelen beschikbaar, zoals verzorging, begeleiding en participatie.
• blijft meer budget beschikbaar dan eerder voorzien, zodat gemeenten op maat huishoudelijke ondersteuning kunnen bieden: 60% (€530 mln extra) in plaats van 25% van het budget.
• komt een recht op het persoonsgebonden budget, onder stringente voorwaarden en fraudebestendig.
• wordt er € 50 miljoen uitgetrokken om sociale wijkteams in te richten.
• blijft cliëntondersteuning bestaan, zodat een cliënt zich kan laten bijstaan bij de aanvraag. De AWBZ – middelen hiervoor worden overgeheveld naar gemeenten (MEE).
• is er een vangnet waarmee gemeenten steun kunnen bieden, ofwel via Wmo – voorzieningen ofwel inkomenssteun via de bijzondere bijstand.
• Het budget hiervoor loopt op tot ruim €700 miljoen in 2017. De huidige landelijke regelingen voor inkomenssteun verdwijnen.

In de Zorgverzekeringswet (ZVW)

• komt een nieuwe aanspraak thuisverpleging, zodat mensen die naast verpleging ook verzorging nodig hebben die van dezelfde hulpverlener kunnen krijgen en mensen langer in eigen omgeving kunnen blijven.
• wordt de rol van de wijkverpleging versterkt: de wijkverpleegkundige is een spil in de zorg van mensen en verbindt het medische en sociale domein. Het kabinet trekt €200 miljoen uit voor meer wijkverpleegkundigen.
• wordt de op behandeling en begeleiding gerichte intramurale geestelijke gezondheidszorg ondergebracht.

In de nieuwe Kern – AWBZ

• is en blijft de zorg in een instelling een verzekerd recht
• wordt mogelijk gemaakt dat mensen in een instelling zorg kunnen krijgen als zij niet langer met steun van hun omgeving thuis kunnen wonen. De drempel voor instellingszorg wordt ten opzichte van het Regeerakkoord verlaagd.
• komt een recht op het persoonsgebonden budget , onder stringente voorwaarden en fraudebestendig
• de verhoging van de eigen bijdrage voor mensen die in een instellingen verblijven, wordt verzacht.
• wordt meer zorg op individuele maat geboden en wordt (in plaats van standaard zorg) gekeken met welke zorg iemand het best geholpen is. In de indicatiestelling wordt bepaald of er een recht op zorg is en hoe zwaar die moet zijn. En bepaalt de zorgverlener in overleg met de cliënt welke zorg het beste past.
• ligt bij de zorgkantoren de verantwoordelijkheid om te zorgen voor een meer doelmatige uitvoering.

 Bron: Atlas van Zorg & Hulp d.d. 2013

Zie ook het artikel: AWBZ wordt LIZ, zonder GGZ ? van 18 oktober 2013