Door onze redacteur Jan Bijl. In Nederland lijden circa 500 000 mensen aan chronische depressies. Echt niet leuk. Maar de antidepressiva die als medicijn deze mensen kunnen helpen niet altijd in de put te zitten worden wel aan 1 miljoen mensen voorgeschreven. Echt raar. Want waar lijden die andere vijfhonderd duizend dan aan ? En waarom krijgen ze die zware medicijnen ? Want de antidepressiva die mensen met chronische depressies nodig hebben zijn heel wat anders dan je dagelijkse Sint Janskruid thee voor je winterdip. Hoe gevaarlijk die thee ook kan zijn voor vrouwen die aan de pil zijn (zie elders in Denkraam), die zware antidepressiva zijn verslavende middelen met ernstige bijwerkingen. Als je lichaam eenmaal gewend is aan het middel dan is het moeilijk om het gebruik weer af te bouwen. Bovendien hebben deze zware middelen bij lichte depressies nauwelijks effect, dus waarom ?
Wel er zijn een aantal redenen om die medicijnen te gaan slikken zonder dat je ze echt nodig hebt. Zo heeft het NHG, het Nederlands Huisartsen Genootschap voor haar leden richtlijnen voor van alles en 1 van deze richtlijnen is dat als je bij je huisarts komt met een winterdip of vage depressieve klachten de huisarts dan die pillen voor mag schrijven als jij geen zin hebt in psychotherapie, mindfullness of ander jou zweverig of lastig lijkend gedoe. Misschien geloof je daar allemaal niet in of kost het jou teveel tijd want je bent opvoeder, mantelzorger, kostwinner of consumerend winkelbezoeker. Maar een pil dat wil er altijd wel in. Dus schrijft je arts je die pil voor die je medisch gezien helemaal niet nodig hebt voor je gezondheid en voor je het weet zit je zwaar aan het gebruik van dat middel vast.
Zo slikt een kwart van de Turkse vrouwen hier in Nederland zware antidepressiva. Want ja, je zit toch maar in een paternalistisch gezin met de zorg voor man en kinderen in een land met een vrije en liberale cultuur vaak in een isolement en krijgt last van gepieker en tegenzin tegen alles wat je moet doen en depressieve gedachten over je leven. Maar psychotherapie is niet populair in je cultuur en als dan je arts je een medicijn heeft voorgeschreven is dat sociaal meer acceptabel: je krijgt medicijn want je bent ziek dus houdt een beetje rekening met me. Een placebo effect helpt dan ook mee, je functioneert beter in je omgeving maar je lichaam zit wel vast aan een zwaar medicijn met heftige bijwerkingen.
Een andere medische truc is om de antidepressiva voor te schrijven bij burnout. Als alles je teveel wordt raak je overspannen en kan je niets meer. Tegenwoordig noemen we dat burnout, opgebrand. Maar burnout hoort volgens de psychiatrische geleerden tot de “aanpassingsstoornissen” en depressie is een “angststoornis”. Ander hoofdstuk in het Dikke Sprookjesboek DSM5. Maar in het kader van de bezuinigingen op de zorg en speciaal op de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) na de financiële crisis van 2008 heeft de regering in haar onuitsprekelijke neoliberale wijsheid de vergoeding voor therapie van aanpassingsstoornis wegbezuinigd. Zoek zelf maar uit hoe je weer uit de as van je burnout oprijst en hoe je weer aan de bak komt in onze prestatie maatschappij.
Maar daar weet onze huisarts wel een trucje op. Een overspannen burnout klant heeft toch allerlei symptomen die verdacht veel op depressie lijken. Slapeloze nachten, overspannen gedachten, wat niet al. Weet je wat, we geven onze cliënt de diagnose depressie want dat wordt wel vergoed door de zorgverzekeraar. En ook de farmaceutische industrie vaart er wel bij en die kunnen voor het huisartsengilde vaak heel gul zijn…. En jij zit met dat zware medicijn en ook nog eens met een diagnose in je dossier die niet bij je past en dus dubbel in last.
Wel vrienden van het pientere Denkraam, luister vaker naar de radio en dan vooral naar BNR Beter en niet gezond. met Harmke Pijpers want dan hoor je nog eens wat…. Jan Bijl
