De vakbond CNV heeft gisteren een ‘meldpunt verdringing‘ geopend omdat het steeds meer signalen ontvangt dat betaald werk in de publieke sector steeds meer wordt verricht door vrijwilligers.
De signalen dat dit gebeurt, komen vooral uit de zorgsector. In verzorgingshuizen zijn bijvoorbeeld receptionisten en voedingsassistenten hun baan kwijtgeraakt. Hun werk wordt inmiddels gedaan door onbetaalde krachten. In de gehandicaptensector komt het zelfs voor dat onbevoegden in hun eentje een groep moeten begeleiden. De vakvereniging is van plan om te inventariseren hoe groot het probleem is. ¨Het is dringen op de arbeidsmarkt¨, verklaart een voorlichter van het CNV. Maar van verdringing is pas sprake als regulier werk dat onder de cao valt, wordt overgenomen door stagelopers, vrijwilligers of uitkeringsgerechtigden.
De Abvakabo CNV heeft ook al een meldpunt geopend. Voorzitter Corrie van Brenk vindt de stijgende inzet van onbetaalde medewerkers een slechte zaak. ¨We zijn al jarenlang aan de gang met het opknippen van banen in de zorgsector. Je hebt niet meer een paar patienten die je eten geeft, wast en waarmee je naar buiten gaat. Daar zijn nu aparte mensen voor. Nu zijn we dus opnieuw een stap verder. De werkzaamheden waarvan men meent dat iedereen ze wel kan doen, zoals eten geven, worden overgedragen aan vrijwilligers. Daarmee misken je dat dit een beroep is. Een vrijwilliger weet niet hoe je moet omgaan met een bejaarde die slikproblemen heeft of een streng dieet¨.
Dat er gratis krachten op voorheen betaalde plekken worden ingezet, is niet nieuw. Maar deskundigen zijn het met elkaar eens dat het steeds vaker gebeurt. Concrete cijfers zijn er nog niet. Ronald Hetem, projectleider Participatie bij kennisinstituut Movisie vindt de ontwikkeling niet perse slecht. Dikwijls zijn bezuinigingen bij zorginstellingen en de overheid de oorzaak. Omdat de zorgtaken nog wel door professionals worden verricht is een meldpunt volgens Hetem niet noodzakelijk.
Gratis krachten nemen vooral aanvullende taken over die voor het functioneren van de kliniek belangrijk zijn. Dat erkent ook de brancheorganisatie van zorgondernemers Actiz. ¨Enkele taken moeten worden uitgevoerd ondanks de bezuinigingen waar de instellingen mee worden geconfronteerd. Als dat niet betaald kan, worden vrijwilligers ingezet¨.
¨Betaald werk of vrijwilligers, dat is altijd een moeilijke keuze, maar soms is de keuze ook vrijwilligers of helemaal niets¨, zegt Els Bersman, directrice van de Vereniging Nederlandse Organisatie Vrijwilligerswerk. Extra dingen, zoals speciale dagbestedingen, uitstapjes of concerten, zouden verdwijnen als onbetaalde krachten zich er niet voor zouden inspannen.
Het CNV wil werkgevers en politici aanspreken als blijkt dat vrijwilligers op veel werkplekken betaald werk overnemen. Daarover moeten afspraken worden gemaakt in de cao’s.
Bron: De Volkskrant, donderdag 7 augustus 2014
