Elke werkeloze aan de bak voor een bijstanduitkering, een goed idee of niet? De VVD meent dat het leveren van een tegenprestatie een goed idee is. Gemeenten zouden bijstandontvangers moeten verplichten te werken voor hun uitkering. Nu is het nog zo dat gemeenten zelf mogen beslissen of ze mensen in de bijstand om een tegenprestatie vragen.
Deze week sprak de FNV zich stevig uit tegen deze plannen. Uit onderzoek zou blijken dat gemeenten bijstandontvangers het werk van betaalde krachten laten doen. Mensen worden soms maandenlang vier dagen per week onder hun niveau aan het werk gezet.
Bij weigering worden ze gekort op hun uitkering. Vernederend, vindt de FNV en ook economisch gezien haalt het niks uit. Er verdwijnen alleen maar banen wanneer betaald werk wordt overgenomen door bijstandsgerechtigden. Bovendien keren werklozen zo niet sneller terug naar de arbeidsmarkt.
Volgens arbeidseconoom Ronald Dekker van Tilburg University is de roep van de VVD niets anders dan een sterk staaltje symboolpolitiek. “De VVD moet dit natuurlijk roepen vanuit hun ideologisch profiel. Maar juist in een tijd waarin het niet goed gaat met de economie zou het slecht zijn als ze dit voor elkaar krijgen. Iemand die aan het werk is voor een CAO salaris vervangen door iemand met een uitkering, daar schiet je niks mee op.”
Of er door de maatregel alleen maar banen zullen verdwijnen, zoals het FNV beweert, daarover durft Dekker niets te zeggen. “Veel werkgelegenheidsprojecten voor bijstandsgerechtigden zijn in de sociale werkvoorziening, in principe additioneel werk, maar het blijft een dunne lijn: wordt zo werk van anderen ingepikt of niet?” Dekker haalt het voorbeeld aan van bijstandontvangers die worden ingezet in de thuiszorg. “Daar zie je dat nieuwe thuiszorgaanbieders mensen uit de bijstand een kans moeten geven. Mensen die bij oude thuiszorgaanbieder werkten, raken hun baan kwijt. Als dat gebeurt, heb je wel een duidelijk geval van arbeidsverdringing. Ook als werklozen 32 uur per week koekjes moeten inpakken, verdringen ze werk dat gewoon betaald moet worden.
Economisch gezien alleen leuk voor werkgevers.”
Dekkers meent tevens dat `het plan van de VVD’ ook juridisch gezien niet mogelijk is. “Je kunt mensen niet verplichten om te werken voor een uitkering”, legt Dekker uit. “Het recht op bijstand is een fundamenteel recht. Wat daar tegenover staat is, dat je beschikbaar moet zijn voor de arbeidsmarkt. Veel gemeenten laten mensen werken om een snelle terugkeer naar een betaalde baan te bevorderen. Dat is prima. Maar je mag mensen niet werk laten doen dat niet bijdraagt aan reïntegratie, dat is dwangarbeid en daarmee onwettelijk. Je kunt niet zeggen: ga maar werken voor je uitkering. Je kunt alleen zeggen: ga reïntegreren.”
Bijstandontvangers die hun verplichte tegenprestatie willen aanvechten, zijn volgens Dekker daarom niet kansloos. “Mits ze kunnen aantonen dat het werk dat ze moeten verrichten niet bijdraagt aan hun reïntegratie. Als dat zo is, geef ik ze een grote kans dat de rechter ze in het gelijk stelt.”
Bron: univers.online – 7 juni 2013
