Armoede en depressie. Ze hebben een verband, maar wat oorzaak en gevolg is kan sociologe Katia Levenque, professor aan de universiteiten van Gent en Antwerpen, niet zeggen. Toch zijn er heel wat aanwijzingen die het fenomeen zouden kunnen verklaren.Depressie
Iedereen krijgt wel eens te maken met het gevoel dat hij depressief is. Maar wat is dat nu, een depressie? Depressie wordt door psychologen en psychiaters omschreven als het geheel van een aantal depressieve symptomen waarbij zowel biologische, psychologische en sociale factoren een rol spelen. Het bekendste en in Vlaanderen meest toegepaste gestandariseerde classificatiesysteem is Diagnostisch and Statistical Manual of Mental Disorders (DMS-IV), ontwikkeld door de American Psychiatric Association.
Het prototype van de depressieve stoornis is de Majeur Depressieve Stoornis. Hiervoor dienen gedurende tenminste veertien dagen vijf van de volgende symptomen aanwezig zijn: depressieve stemming, verlies van interesse of plezier, vermindere of toegenomen eetlust, slapeloosheid of overmatige slaperigheid, psychomatische retardatie, vermoeidheid of energieverlies, gevoelens van waardeloosheid, denk-of concentratiestoornissen en denken over dood of zelfmoord.
Armoede en depressie
Jongeren die moeilijker hun studies voltooien en later geen diploma hebben, komen terecht op een lagere positie op de sociale ladder. Ze kunnen zich niet volledig ontplooien, ze komen in een job terecht die minder betaalt. Zo komen ze terecht in een neerwaartse spiraal. En… de kans op een depressie vergroot zienderogen.
En dit is niet enkel zo bij deze jongeren. Een lage sociale positie in de maatschappij vergroot de kans op een depressie.
Cruciaal om een depressie tegen te gaan is het gevoel hebben dat je controle hebt over de situatie en dat je een groot sociaal netwerk van vrienden en familie hebt, waarop je kan steunen.
Maar als je onderaan de sociale ladder staat, is de kans dan niet groot dat je in een job zit waar je gewoon dingen moet uitvoeren, vooral geen vragen stellen en geen goede verloning krijgt? En is de kans op sociaal isolement dan niet groter?
Voor sommigen leiden depressies rechtstreeks of onrechtstreeks tot armoede. Rechtstreeks kan een depressie bijvoorbeeld leiden tot hoge kosten voor geneesmiddelen en therapie. Onrechtstreeks kunnen aanhoudende depressieve klachten tot armoede leiden. Omdat men bijvoorbeeld vroegtijdig werd ontslagen. Vele mensen zien deze negatieve ervaringen niet als gevolg, maar als oorzaak van hun stemming.
Depressieve gevoelens, armoede en negatie levenservaringen zijn met elkaar verbonden. Wat oorzaak en wat gevolg is, moet nog onderzocht worden.
Vrouwen in armoede
Zowel boven als onder de armoedegrens worden vrouwen meer geconfronteerd met depressieve gevoelens. Vrouwen zijn meer afhankelijk van de goedkeuring van anderen. En wanneer vrouwen een depressie ontwikkelen, blijkt de kans groter dat ook de kinderen depressieve klachten zullen ontwikkelen.
Vrouwen die onder de armoedegrens leven hebben wel 40% tot 370% meer kans op een depressie dan een mannen die onder de armoedegrens leven. Ze worden meer door hun gedachten en gevoelens van depressieve aard belemmerd. Zij zijn dus dubbel benadeeld.
Psychotherapie
Mensen onderaan aan de sociale ladder vinden moeilijk de weg naar hulpverlening. Schaamte en schuld spelen hierbij een grote rol. En als ze weg vinden, blijken de kosten de pan uit te swingen. Want psychotherapie wordt niet terugbetaald en een extra verzekering is al helemaal uitgesloten, want dat kost te veel geld. En zo blijft de vicieuze cirkel draaien…
Bron: www.indymedia.be
